Czyszczenie filcu
Rzeczy wykonane z filcu są ostatnimi czasy bardzo popularne. W sklepach możemy nabyć akcesoria dekoracyjne z filcu takie, jak podkładki pod talerze i kubki, czy przekładki do garnków i patelni. Wytwarza się z niego także torebki, teczki i różnego rodzaju pokrowce chroniące delikatne rzeczy przed zarysowaniem. Rozgłos zyskały niedawno także mobilne strefy ciszy, które w całości wykonane są właśnie z filcu. Co zrobić jednak kiedy przedmioty te się zabrudzą? Zobacz jak przeprowadzić efektywne czyszczenie filcu.
Filc – co to jest?
Początkowo filc otrzymywany był głównie z wełny, której włókna były filcowane. Z czasem jednak producenci zaczęli dodawać do niego włókna syntetyczne.
Filc to materiał o bardzo szerokim zastosowaniu. Wykorzystuje się go w przemyśle meblowym. Zabezpiecza się nim sprężyny w meblach sprężynowych, tak aby nie przebiły one gąbki i tkaniny obiciowej i nie wydostały się na wierzch. Jest on także bardzo przydatny, aby nadać miękkości meblom tapicerowanym. Ponad to filc świetnie wygłusza pomieszczenia i dodaje im przytulności. Świetnie pochłania hałas i drgania, a jego elastyczna konstrukcja potrafi dopasować się do powierzchni. Szeroko stosuje się go także w branży motoryzacyjnej. Tam często pełni funkcję maty wygłuszającej, którą umieszcza się pod maską samochodu lub na jego ścianach.
Rodzaje filcu
Filc można podzielić na rodzaje ze względu na sposób ich powstawania oraz ich zastosowanie. A mianowicie, ze względu na powstawanie filcu wyróżniamy: filc bity lub filc igłowany. Pierwszy z nich powstaje przez spilśnienie wełny lub innego materiału. W ten sposób jej włókna łącza się w zwartą masę pod wpływem gorącej pary wodnej, roztworu kwasów lub zasad lub dużego nacisku oraz tarcia. Proces ten wykorzystuje naturalne właściwości włókien zwierzęcych, czyli wełny i sierści lub roślinnych – ścieru drzewnego. Poddadzą się jemu także niektóre włókna sztuczne, które pod wpływem spilśniania niejako połączą się ze sobą. Do spilśniania dochodzi poprzez ubijanie i walcowanie wilgotnych włókien. Proces spilśniania zachodzi w maszynach zwanych foluszami, a jego efektem jest powstanie filcu.
Filc igłowany powstaje poprzez nakłuwanie materiału specjalnymi igłami. Może być wykonany ze sztucznych, syntetycznych lub naturalnych włókien. W wyniku nakłuwania włókien igłami zaopatrzonymi w malutkie haczyki z różnych kierunków, plączą się one ze sobą i zyskują zwięzłą i zbitą formę. Zagęszczenie tkaniny zachodzące podczas tego procesu jest ograniczone, dlatego też czasami jest ona wzmacniana substancją sklejającą.
Ze względu na przeznaczenie możemy wyróżnić filc: dekoracyjny – elastyczny oraz techniczny. Filc dekoracyjny ma zwykle niższą gramaturę około 300 g/m2 i grubość do 3 mm. wykonuje się z niego jak sama nazwa wskazuje dekoracje, torebki, a także biżuterię. Filc techniczny natomiast, to materiał stosunkowo gruby. Jego grubość sięga od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Dzięki temu świetnie sprawdza się w wielu gałęziach przemysłu takich jak: budownictwo do izolacji, amortyzacji i wygłuszania oraz w tapicerstwie. Filc techniczny nazywany jest także filcem przemysłowym. Cechuje się odpornością na wysoką temperaturę oraz długotrwałe działanie wody.
Filc dobrej jakości jest materiałem bardzo wytrzymałym i odpornym na uszkodzenia. Dzięki temu przez dłuższy czas zachowuje estetyczny wygląd, a w momencie kiedy potrzebuje odświeżenia, wystarczy go wyczyścić, aby znowu wyglądał ładnie.
Zobacz także:
Czyszczenie filcu – jak czyścić filc?
Przedmioty wykonane z filcu można czyścić na dwa sposoby: na sucho oraz na mokro. Oczywiście wszystko zależy od tego z jakim rodzajem zabrudzenia mamy do czynienia.
Na sucho – czyszczenie filcu
Filc nie jest materiałem, który szybko łapie brud. Dlatego też czasami wystarczy rzeczy z filcu po prostu wytrzepać. Z czasem może pojawić się na nich także skulkowanie, które które wygląda nieestetycznie, zwłaszcza jeśli do tego ulegnie zabrudzeniu. Bez problemu jednak poradzi sobie z nimi elektryczna maszynka do golenia swetrów. Wystarczy z jej pomocą ogolić zmechacenia i filc będzie jak nowy.
Na mokro – czyszczenie filcu
Jeżeli czyszczenie na sucho, czyli porządne wytrzepanie i ogolenie filcu nie jest wystarczające, to należy zadziałać poważniej i zająć się filcem na mokro. W tym wypadku mamy do wyboru dwie opcje. Mniejsze rzeczy możemy wyprać w pralce na programie do wełny. Ważne, aby wybrać program który zakłada użycie niskiej temperatury wody. Najlepiej, żeby nie przekroczyła ona 30°C, gdyż wyższa może źle zadziałać na materiał. Filcu nie można też wykręcać ani wirować, bo ulegnie odkształceniu. Po zakończeniu prania filcowe przedmioty rozkładamy na płasko i tak suszymy. Filc schnie szybko, więc efekty naszej pracy możemy podziwiać od razu.
Duże przedmioty z filcu, których nie da się wyprać w pralce, jak np. dekoracyjne panele ścienne, musimy uprać ręcznie. Do tego celu polecamy wybierać łagodne detergenty.np. szare mydło. Można niewielki kawałek zetrzeć na tarce i rozpuścić w letniej wodzie, aby powstały mydliny. Następnie filcowy przedmiot zanurzamy w mydlinach i przepłukujemy go w wodzie. Plamy można pocierać nasączoną w mydlinach bawełniana ściereczką. Trzeba to jednak robić delikatnie, tak aby nie naruszyć struktury filcu. Filc źle zniesie szorowanie szorstką szczotką, lub energiczne zapieranie.
Po praniu filcowe przedmioty trzeba dobrze wypłukać. Jeżeli są one zrobione z filcu o wysokiej gramaturze, może się okazać że będą wymagać więcej niż jednego płukania. Do płukania warto użyć letniej wody, najlepiej w takiej temperaturze jaka używana była do prania. Jest to bardzo istotne jeżeli przedmioty wykonane są z filcu wełnianego.
Kiedy rzecz jest już wypłukana możemy ja delikatnie odsączyć z nadmiaru wody, ale nie warto jej wykręcać, czy odciskać. Może to niestety doprowadzić do powstania zagnieceń na materiale lub zniszczenia jego faktury. Następnie filc suszymy rozłożony na płasko. Warto w tym celu zabezpieczyć podłoże folią malarska lub reklamówką.
Czyszczenie kapelusza z filcu
Kapelusze i czapki z filcu wracają do mody. Często są robione ręcznie i mają doszyte fantazyjne ozdoby. Zapewne warto jest je odświeżyć od czasu do czasu, aby przywrócić im dawny blask. Zwłaszcza jeżeli są w naszej garderobie od dłuższego czasu. W tym celu możemy oddać kapelusz do pracowni kapeluszy, ale z powodzeniem możemy wyczyścić go samodzielnie w domu. W tym celu również wybieramy delikatny detergent, może to być szare mydło lub preparat do czyszczenia wełny.
Płuczemy kapelusz w letniej wodzie z mydlinami lub dodatkiem specjalnego płynu, a następnie płuczemy w czystej wodzie o podobnej temperaturze. Po takiej kąpieli kapelusz musimy odsączyć z nadmiaru wody delikatnie go uciskając. W czyszczeniu kapelusza z filcu kluczowe jest jego suszenie. Warto na tę okoliczność przygotować dla niego stelaż o wymiarach zbliżonych do wymiarów naszej głowy. Może do tego posłużyć salaterka lub nadmuchany balon. Kapelusz, który będzie wysychał na takim stelażu zachowa swoja formę i jeszcze długo posłuży.
Podkładki z filcu – czyszczenie
Filcowe podkładki pod talerze i kubki są bardzo popularne. Dzięki nim możemy zabezpieczyć drewniany stół przed zniszczeniem od gorących talerzy i filiżanek. Niestety bliski kontakt z jedzeniem i napojami nie jest łaskawy dla filcowych dekoracji. Jak każdą inną rzecz z filcu podkładki również możemy wyczyścić. Najlepiej wyprać je ręcznie z dodatkiem delikatnego płynu piorącego. Nie polecam do tego proszku, gdyż nierozpuszczone granulki mogą wejść w strukturę filcu i ciężko będzie się ich stamtąd pozbyć. Kiedy podkładki są już czyste, płuczemy je i strząsamy nad miską nadmiar wody. Następnie rozkładamy na płasko na folii i zostawiamy do całkowitego wyschnięcia.
Mobilne strefy ciszy – domki z filcu – jak je czyścić?
Strefy ciszy, czyli domki z filcu to koncept pani Wioletty Matusiak, nauczycielki z Cieszyna. Zauważyła ona, że rozwiązaniem na stres i hałas w szkole może być kokon z filcu. Dziecko może się do niego udać, gdy potrzebuje pobyć same, wyciszyć się i odreagować stres. Może też skorzystać ze strefy, aby odciąć się od bodźców zewnętrznych i skupić na zapamiętywaniu informacji przekazanych przez nauczyciela podczas lekcji. Na Facebooku prężnie działa grupa osób zainteresowanych tym rozwiązaniem. Jej uczestnicy wymieniają tam doświadczenia i dzielą się efektami swojej pracy w postaci wykonanych kokonów z filcu. Powstają one z filcu o wysokiej gramaturze, przynajmniej 560 -600 g/m2. W związku z tym, że są to duże obiekty, które często leżą na podłodze lub jej dotykają dość mocno się brudzą. Nie jest to jednak duży problem, bo nawet tak duży obiekt z filcu możemy wyczyścić samodzielnie.
W tym celu najlepszą opcja będzie skorzystanie z wanny. Należy wypełnić ją letnią wodą, a w niej rozpuścić trochę startego szarego mydła. Następnie filcowy kokon zanurzamy w mydlinach i delikatnie ugniatamy. Jeżeli w na filcu nadal widać zabrudzenia możemy użyć namydlonej bawełnianej ściereczki do ich usunięcia. Po prostu na plamy nakładamy więcej mydlin i delikatnie pocieramy. Kiedy obiekt jest już czysty należy go dobrze wypłukać. Kokon z grubego, zbitego filcu będzie wymagał prawdopodobnie 2-3 krotnego płukania. Do wody można dodać odrobine octu, która zmiękczy wodę, dzięki czemu mydliny łatwiej da się usunąć. Zapach octu nie pozostanie na filcu więc bez obaw można spróbować tego sposobu.
Po wypłukaniu filc odsączamy nad wanną i rozkładamy na płasko na podłodze zabezpieczonej np. folią malarską. Filcu nie wykręcamy tylko zostawiamy do wyschnięcia. Ewentualnie można odsączyć z nich wodę poprzez położenie na niego dobrze chłonnego ręcznika.
Zobacz także:
Strefę ciszy można zamówić u pomysłodawczyni lub uszyć samodzielnie. Rodzaje stref są trzy ze względu na ich kształt: dynia, fasola i kaptur. Instrukcje ich wykonania znajdziesz w artykule „Strefa ciszy dla dziecka – kokon z filcu – rodzaje i wykonanie„