Banan – od A do Z
Jeśli ufać kreskówkom banan to bardzo niebezpieczny owoc. Niejedna kreskówkowa postać widowiskowo się na nim poślizgnęła i przewróciła. Jednak czy sam owoc jest taki straszny?
Z botanicznego punktu widzenia banan jest jagodą. Jako konsumenci mamy do niego dostęp praktycznie przez cały rok. Można jeść go na surowo, zapiekać, robić koktajle… Możliwości jest mnóstwo, ale jego wyjątkowy smak i wartości odżywcze – niezmienne. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, dlaczego warto go jeść.
Banan – pochodzenie i uprawa
Nazwa banan pochodzi od arabskiego słowa oznaczającego „palec”. Dość trafne skojarzenie, nie uważasz? Bananowce, to bardzo duże byliny uprawiane głównie w strefie międzyzwrotnikowej, a więc: w Ameryce Południowej, Afryce i Azji, a także na terenach położonych nad Oceanem Spokojnym. Aktualnie głównymi producentami bananów są Chiny, Indie, Filipiny, Uganda, Brazylia oraz Ekwador.
Owoce bananowca rosną w wielkich kiściach osłoniętych ogromnymi, zielonymi liśćmi, które osiągają nawet 4 m długości.
W zależności od gatunku, owoce różnią się smakiem oraz mączystością i zawartością cukru. Stąd też różne rodzaje bananów przeznaczone są do różnych celów. Z niektórych odmian produkowana jest mąka, a inne służą jako pasza dla zwierząt.
Dojrzewanie i transport
Owoce są uprawiane na dużych plantacjach należących do wielkich korporacji. Po zbiorach, jeszcze zielone, trafiają do pakowalni, gdzie poddawane są surowej selekcji. Unia Europejska nałożyła bowiem na banany surowe normy m.in. owoc musi mieć minimum 14 cm długości. Po dokładnym przejrzeniu, banany spełniają narzucone wymagania są pakowane do kartonów i wyruszają w dwu lub trzytygodniową podróż. W czasie transportu ważne jest, aby zapobiec wytwarzaniu przez banany substancji, która ma wpływ na ich dojrzewanie – etylenu. Na szczęście obecne technologie to umożliwiają.
Po przybyciu do miejsca docelowego banany trafiają do tzw. „dojrzewalni”, gdzie panuje temperatura około 17 ° C i niskie stężenie etylenu w powietrzu. Po kilku dniach spędzonych w takich warunkach, owoce dojrzewają, nabierają apetycznego, żółtego koloru i są przekazywane do ostatecznej sprzedaży.
Sztuczka – przechowywanie bananów
Dwutlenek węgla (produkowany przez banany) i absorbenty etylenu przedłużają życie owoców nawet w wysokich temperaturach. Tę informację można wykorzystać pakując banany do torby wytworzonej z polietylenu, a następnie szczelne jej zamknięcie sznurkiem lub taśmą. Badania wykazały, że termin przydatności owoców wydłuży się ponad dwukrotnie bez konieczności ich chłodzenia. Można również owinąć same ogonki pojedynczych owoców bananowca folią spożywczą. Dzięki zmniejszeniu dostępu do tlenu tej części owocu, wolniej będzie on dojrzewał i co wpłynie na wydłużenie jego przydatność do spożycia.
Jeżeli natomiast kupione banany są zbyt zielone, możesz włożyć je do brązowej papierowej torby z jabłkiem lub pomidorem na kilka godzin lub na cała noc – to przyspieszy proces ich dojrzewania.
Banan – wartości odżywcze
Banany to bogate żródło potasu, witamin, białka oraz płonnika pokarmowego. Jeden średni banan (bez skórki) zawiera około 75% wody, 23% węglowodanów, 1% białka oraz tłuszcza, ale w ilości naprawdę znikomej. W 100 gramach owoc ten zawiera około 90 kalorii i zaspokaja 31% zalecanej dziennej wartości witaminy B6.
- Witaminy: witamina C, A, D, E, K oraz witaminy z grupy B
- Minerały: potas, magnez, fosfor oraz wapń
Banany mają dużą zawartość błonnika pokarmowego przez co są idealnym pokarmem dla osób mających problemy z trawieniem pokarmów oraz zaparciami lub nieprawidłowym metabolizmem. Ze względu na dość wysoki indeks glikemiczny, a wynosi on około 60, banany nie powinny być spożywane przez osoby odchudzające się oraz osoby chorujące na cukrzycę.
Badania wykazały, że banan zawiera aktywną biologicznie serotoninę, która wywiera pozytywny wpływ na system nerwowy oraz pobudza wytwarzanie śluzu żołądkowego. Związki zawarte w bananach są łatwo przyswajalne i wspomagają schorzeń układu pokarmowego, błon śluzowych oraz nerek, a nawet są pomocne w leczeniu choroby Parkinsona. Przypuszcza się również, że mogą one mieć wpływ na właściwy poziom cholesterolu i równowagę kwasowo-zasadową płynów ustrojowych. Dlatego też poleca się spożywanie bananów przy chorobach nerek i artretyzmie.
Podsumowując – banan to świetny sposób, aby dostarczyć organizmowi zastrzyku energii. Ze względu na wysoką zawartość węglowodanów jedzenie ich zalecane jest osobom, które pracują nad rozbudową masy mięśniowej. Ponad to, banany w korzystny sposób wpływają na układ nerwowy i kostny.
Banany są dość kaloryczne. To fakt, ale charakteryzują się też stosunkowo długim czasem trawienia, dlatego też są świetnym składnikiem pożywnych śniadań. Dzięki takiemu składnikowi, dostarczysz swojemu organizmowi energii na długo. Banan nie jest natomiast dobrym pomysłem na kolację lub wieczorną przekąskę. Głownie ze względu na cechy, które czynią go dobrym śniadaniem. Metabolizm organizmu podczas snu znacząco spada i nie ma sensu dodatkowo obciążać go kalorycznym jedzeniem, nawet jeżeli jest zdrowe.
Banan – jedz na zdrowie!
Banan na nadciśnienie
Dzięki dużej zawartości potasu banany pomagają łagodzić napięcia w żyłach i tętnicach. Tym samym przeciwdziałają miażdżycy, udarom i zawałom serca. Dzięki potasowi krew może swobodnie przepływać przez organizm i transportować tlen do wszystkich części ciała i narządów wewnętrznych. Dodatkowo włókno zawarte w bananach pomaga usunąć nadmiar cholesterolu z organizmu.
Banan dla mocnych kości
Banany wspomagają absorpcję wapnia, który jak wiadomo, pozwala produkować i odrastać materii kostnej. Dzięki spożywaniu bananów zmniejsza się ryzyko osteoporozy, a kości stają się silniejsze.
Banan dla dobrego samopoczucia
Owoc ten potrafi poprawić humor i samopoczucie. Naprawdę! To wszystko za sprawą aminokwasów i przeciwutleniaczy m.in. dopaminy. Dodatkowo zawarty w bananach magnez pomaga rozluźnić mięśnie, a witamin B6 wspomaga dobry, zdrowy sen, a nawet łagodzi głód nikotynowy.
Banan w walce z anemią
Dzięki zawartości żelaza, banany świetnie wspomagają leczenie anemii. Zwiększają liczbę czerwonych krwinek, a przez to także transport odżywczych substancji oraz tlenu do wszystkich części organizmu.
Banan dla odkwaszania organizmu
Jedzenie bananów zalecane jest kobietom w ciąży, a to ze względu na ich właściwości regulujące pracę jelit oraz łagodzące mdłości, no i oczywiście dlatego, że są naturalnym źródłem kwasu foliowego.
Banan i jego nietypowe zastosowanie
Wyżej poruszyłem temat wartości odżywczych bananów i ich pozytywny wpływ na ludzki organizm. Ale co ze skórką? Ta zwykle po obraniu owocu ląduje w koszu, a wcale nie musi tak być. Przytoczę zaraz kilka sposobów na jej wykorzystanie. Mam nadzieję, że niektóre z nich będą dla Ciebie przydatne.
Polerowanie biżuterii
Bananową skórką możesz w łatwy, przyjemny i co najważniejsze, ekologiczny sposób wypolerować srebrną biżuterię. Po prostu zmiksuj skórkę w blenderze z odrobina wody, tak aby powstała mieszanka miała konsystencję pasty. Następnie wyczyść srebro z pomocą pasty nałożonej na kawałek szmatki. Efekt odświeżenia biżuterii gwarantowany!
Pastowanie butów
Wnętrzem skórki pozostałej po zjedzeniu banana możesz też z powodzeniem przetrzeć skórzane buty, a następnie wypolerować je ręcznikiem papierowym lub szmatką. To świetny sposób na odświeżenie skórzanego obuwia. Dzieje się tak za sprawą naturalnych olejków i wosków zawartych w bananowej skórce.
Wybielanie zębów
Wystarczy, że umyjesz zęby pastą, jak zwykle, a następnie przetrzesz je wewnętrzną częścią skórki od banana. Potas, fosfor i pozostałe minerały w niej zawarte maja korzystny wpływ na zęby, a dodatkowo naturalnie je rozjaśniają.
Zdrowa skóra
Minerały i olejki zawarte w bananowej skórce mają również bardzo dobry wpływ na skórę. Przetarcie jej wewnętrzną stroną skórki nawilży ją spłyci drobne zmarszczki. Dodatkowo zawarte w skórce enzymy i naturalne olejki sprawiają, że pocieranie nią miejsc np. ukąszonych przez komara, przynosi ulgę. Skórkę można także z powodzeniem zastosować na skórę podrażnioną nadmiarem słońca.
Dla roślin
Ze skórek od bananów możesz też z powodzeniem zrobić nawóz dla roślin. Mikroelementy, które zawierają takie jak: magnez, fosfor, potas, wapń i azot mają na rośliny bardzo dobry wpływ. Żeby zrobić taki nawóz wystarczy skórki bananowe pokroić na małe kawałki i zakopać je w ziemi przed zasadzeniem roślin. Nawóz świetnie sprawdzi się np. dla pomidorów, papryki oraz róż.
Dodatkowo wysuszona skórka od bananów włożona do doniczek skutecznie odstraszy mszyce, a świeżą z powodzeniem możesz wykorzystać, aby przywrócić blask liściom roślin doniczkowych. Przetrzyj powierzchnię liści wewnętrzna częścią skórki – usunie to kurz i brud i pięknie je nabłyszczy.
Jak widzisz, banan ma całe mnóstwo zalet. Jest smaczny i pożywny, a do tego można wykorzystać go w całości razem ze skórką. Czysta ekonomia! Mam nadzieję, że przekonałem Cię do wypróbowania kilku sposobów na wykorzystanie skórki banana. A jeżeli interesują Cię artykuły dotyczące innych owoców lub warzyw, to zapraszam do sekcji „Warzywa i Owoce”.